چشمانداز احیای برجام از نگاه فارن پالیسی: کار از کار گذشته است!
تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۰۱۳۴۲
نشریه فارن پالیسی درباره کارکرد توافق هستهای در زمینه حلوفصل مسئله هستهای ایران(برجام)، با اشاره به خروج دولت دونالد ترامپ، رییس جمهور پیشین آمریکا از این توافق در سال ۲۰۱۸ که با بازگردانی تحریمهای پیشین و اعمال تحریمهای جدیدتر همراه بود-اقدامی که در پاسخ، ایران را به ازسرگیری فعالیتهای هستهای واداشت-در گزارشی نوشت: اگرچه، احیای برجام بیش از پیش غیرمحتمل شده است، فهم کارآیی آن و این که چه چیزی از دست رفته است، برای تلاشهای جهانی آینده در زمینه منع اشاعه تسلیحات اتمی ضرورت دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
فارن پالیسی در ادامه نوشت: منتقدان میگویند این توافق به دلیل به رسمیت شناختن حق ایران برای غنیسازی اورانیوم پراغماض و آسان بود؛ از طرفی دیگر، به دلیل گنجانده شدن بندهای غروب در آن، بسیار محدود و به دلیل عدم پرداختن به دیگر فعالیتهای ایران مانند برنامه موشکی ایران و حمایت آن از گروههای متخاصم خاورمیانه، بیش از حد خلاصه بود. این در حالی است که مدافعان آن تاکید دارند که این توافق نظارت و راستیآزمایی بیسابقه برنامه هستهای ایران را میسر ساخت. هر دو طرف توجه کمتری به تاثیر این توافق بر توانمندیهای هستهای واقعی ایران داشتهاند.
این گزارش میافزاید: کسانی که برجام را به عنوان توافقی ضعیف رد میکنند، از این که چه چیزی این توافق را از منظر موضوع منع اشاعه تسلیحات هستهای موثق و ارزشمند میسازد، چشمپوشی میکنند. ما باید به جای وقت صرف کردن روی آن دسته از ویژگیهای برجام که بازگشتپذیرند، باید روی این تمرکز کنیم که چه چیزی واقعا آن را به توافقی بیمانند تبدیل کرده بود. موفق شدن در بازگردانی یک برنامه هستهای پیشرفتهتر به حالت قبل غیرمعمول است. اما برجام به نوعی توانست این کار را بکند.
گزارش این نشریه با پرداختن به جنبههای فنی برجام در محدودسازی موثر گستره فعالیتهای هستهای ایران پس از اجرایی شدن، درباره اهمیت این توافق نوشت: مدافعان این توافق در تمجید از جامع بودن مقررات نظارتی و راستیآزمایی ایران ذیل برجام، اشتباه نمیکنند. نظر منتقدان و کسانی که نسبت به کارآیی این توافق تردید دارند نیز درباره برخی محدودیتهای برجام، از جمله پرداختن به برخی دیگر از رفتارهای نگرانکننده ایران در داخل و خارج اشتباه نیست. اما صرفا تمرکز کردن روی سوالاتی مربوط به گستره و مدتزمان این توافق، باعث میشود که تصور یک توافق بهتر همیشه باقی بماند، یعنی این ایده که فشار بیشتر یا دیپلماسی بیشتر ممکن است راهکار بهتری برای بحران هستهای ایران پیدا کند. حتی دولت بایدن هم در ابتدا شیفته «توافقی طولانیتر و قویتر» با ایران بود. اگرچه، از منظر کاهش خطرات احتمالی، برجام به این دلیل ارزشمند بود که مستقیما روی توانمندیهای هستهای تهران در حال حاضر و در آینده اثر گذاشت. آنچه برجام در مدت کوتاهی به آن دست یافت، وضعیتی امنتر از طریق بازگردانی برنامه هستهای ایران به عقب و ایجاد سازوکارهایی برای نگه داشتن ایران در این سطح پاینتر بود.
در بخش دیگری از این گزارش با اشاره به این که با پیشرفتهتر شدن برنامه هستهای کشورها، موجب پیچیدهتر شدن حلوفصل دیپلماتیک مسائل مربوط به منع اشاعه تسلیحات هستهای در رابطه با آن کشورها خواهد شد، درباره آینده این توافق مدعی شد: در مدت پنج سال گذشته، چشمانداز حلوفصل صلحآمیز بحران هستهای ایران از بد به بدتر تبدیل شده است. تهران باری دیگر در آستانه نقطه گریز هستهای قرار دارد و پرداختن به نگرانیها در زمینه منع اشاعه تسلیحات اتمی سختتر شده است. علاوه بر ایجاد شدن موانع فنی، شرایط سیاسی هم به طرز چشمگیری وخیمتر شده است. خروج ترامپ از توافق باعث کاهش اعتماد به تعهدات آمریکا شد. همچنین، اتفاق نظر میان دیگر اعضای توافق، یعنی آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین کاهش یافته و ایران پیوندهایش با کشورهایی مانند روسیه را تعمیق بخشیده است که در چنین موقعیتی دیگر احتمالا برای برجام کار از کار گذشته است.
311311
کد خبر 1763527منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: مذاکرات وین منع اشاعه تسلیحات برنامه هسته ای هسته ای ایران هسته ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۰۱۳۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سعید لیلاز: افشای فایل صوتی ظریف، عمدی بود
به گزارش تابناک، محمد ایمانی در کانال تلگرامی عقل و انصاف نوشت: اردیبهشت ۱۴۰۰، درز فایل صوتی گفتوگوی محرمانه ظریف با «مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری»، اعتراض بسیاری را موجب شد. او در این مصاحبه، عملکرد شهید سلیمانی را زیر سؤال برده و عملکرد نیروهای نظامی را موجب ناکامی برجام معرفی کرده بود.
سه سال بعد، سعید لیلاز که فرد مصاحبهکننده بود، میگوید افشای آن فایل (که قرار بود محرمانه و برای ثبت در آرشیو و اسناد ملی باشد) عمدی بوده است!
لیلاز در گفتوگو با شرق، درباره این که چرا حامی مذاکره بود اما منتقد برجام شد، میگوید: من آن زمان موافق مذاکرات برابر بودم. اتفاقا اگر ما برجام یک را امضا نمیکردیم و به شکست نمیرسید، من مخالف جدی برجام ۲ و ۳ نبودم؛ ولی وقتی برجام این سرنوشت را پیدا کرده است، دیگر برجامهای بعدی فایدهای ندارد. مخالفت من نتیجه یک سیر تحلیلی از تطور تاریخی مذاکرات و نتیجه آن است. وقتی ما نتیجه برجام را در شرایط کنونی میبینیم، واقعا دیگر نباید نگاه مثبتی به مذاکرات نابرابر- تاکید دارم مذاکرات نابرابر- داشت.
او درباره افشای فایل گفتوگوی محرمانهاش با ظریف اظهار کرد: من از گفتن جزئیات خودداری میکنم. سربسته میگویم که ماجرای انتشار آن فایل، بدون آنکه بگویم چه کسی چه کاری کرد، یکی از اهداف و دلایل افشاگری آن، با هدف ارسال پالس بود که اگر دولت بایدن میخواهد برای احیای برجام کاری بکند، در همین ماههای منتهی به پایان دولت روحانی باشد که احیای برجام بتواند به جریان همسوی دولت روحانی برای تداوم قدرت کمک کند و دولت بایدن متاسفانه حتی همین کمک را هم نکرد.
لیلاز میافزاید: «آمریکاییها در دولت بایدن، نه در چند ماه پایانی دولت روحانی کاری برای احیای برجام کردند که مثلا به سود اصلاحطلبان و میانهروها تمام شود و نه حتی در دولت رئیسی توانستند برجام را احیا کنند که به سود اصولگراها باشد.
او میگوید: اکنون ایران زمین بازی را عوض کرده. غنیسازی را تا ۶۰ درصد برده، فلز اورانیوم تولید کرده و سانتریفیوژهای نسل جدید را هم به کار برده است. پس دیگر روند بازی عوض شده است. چرا؟ چون ایران فهمیده اگر کماکان به انفعال و مماشات ادامه دهد، حد یقفی برای زیادهخواهی آمریکا وجود ندارد و مرتبا جلوتر میآید».
یادآور میشود ظریف در مصاحبه مورد بحث، عملکرد شهید سلیمانی را زیر سؤال برده و به دروغ، این عملکرد و عملکرد نیروهای نظامی را موجب ناکامی برجام معرفی میکند.
ظریف به شکلی مغرضانه و تحریفآمیز گفته بود: «من دیپلماسی را بیشتر برای میدان هزینه کردم، تا میدان برای دیپلماسی هزینه شده باشد. هیچ زمانی نتوانستم به فرمانده میدان [نظامی] بگویم کاری را بکن، چون در دیپلماسی نیاز دارم. تقریبا هربار که من برای مذاکره رفتم، این سلیمانی بود که میگفت میخواهم تو این خاصیت یا نکته را بگیری. وقتی میدان [نظامی] تصمیمگیر باشد، این میشود. وقتی که میدان بخواهد بر استراتژی کشور حاکم شود، این میشود که میتوانند با ما بازی کنند.»
ظریف همچنین گفته بود: «بین ۲۳ تیر ۹۴ که برجام نهائی شد تا ۲۶ دی ۹۴ که برجام به مرحله اجرا درآمد، پشت سر هم اتفاقاتی افتاد که به توافق ضربه زد؛ سفر سلیمانی به روسیه، گرفتن دو قایق جنگی آمریکایی (۲۲ دی ۹۴)، نوشتن مرگ بر اسرائیل روی موشک و... سفر آقای سلیمانی به روسیه، به اراده مسکو شکل گرفت، نه به اراده ما. ادعا میکنیم که آقای سلیمانی، پوتین را به جنگ کشید. اما پوتین تصمیمش را گرفته بود.».
این روایت غلط -که آمریکا را برای گردنکشی و گروکشی بیشتر در مذاکرات احیای برجام تشویق کرد- در حالی بود که خبرگزاری آسوشیتدپرس درباره سفر شهید سلیمانی به مسکو نوشته بود:
«دیدار مهم ژنرال سلیمانی با پوتین، نقشی مؤثر در نقشآفرینی روسیه در جنگ سوریه داشت. یکی از قدرتمندترین مقامات نظامی ایران، نشستی سه ساعته را با پوتین داشت تا او را متقاعد کند. سلیمانی و پوتین، نقشهها و عکسها را بررسی کردند و به تبادل اطلاعات پرداختند. بررسیها نشان داد گروههای تروریستی، در صورتی که مسکو وارد عمل نشود، فعالیتشان را به نزدیکی روسیه در قفقاز گسترش خواهند داد. در این نشست درباره برنامه تشکیل یک مرکز مشترک تبادل اطلاعات میان عراق، سوریه، ایران و روسیه توافق شد. این نقشآفرینی، حاکی از نفوذ شدید ایران در منطقه است».
منبع: ايسنا